ÇSGB'de 'yaptım oldu devri mi başladı?' eleştirisi

13 Kasım 2024’de T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, İSG-Katip üzerinden, İSG Eğitimleri hakkında yayınladığı duyuru ile 23 Mart 2020 tarihinden günümüze kadar, pandemi nedeniyle uzaktan eğitim şeklinde devam iş güvenliği uzmanlığı – işyeri hekimliği ve diğer sağlık personeli eğitimlerini, duyuru tarihinden itibaren geriye yönelik iptal ederek yüz yüze eğitime geçiş yaptı.

İSG Eğitimleri hakkında yapılan duyuru şu şekilde;

13.11.2023 / 13.11.2023 – EĞİTİM KURUMLARININ VE KATILIMCILARIN DİKKATİNE!!! UZAKTAN EĞİTİM UYGULAMASINDAKİ DEĞİŞİKLİK HAKKINDA Bilindiği üzere, COVID-19 sonrasında 29/12/2012 tarihli ve 28512 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik ve 20/7/2013 tarihli ve 28713 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Hekimi ve Diğer Sağlık Personelinin Görev, Yetki, Sorumluluk ve Eğitimleri Hakkında Yönetmelik’e “Salgın hastalık ve doğal afet gibi mücbir sebepler nedeniyle eğitim programının teorik kısmının tamamının uzaktan eğitim ile verilmesine karar vermeye Bakanlık yetkilidir. Bu karar İSG-KATİP üzerinden ilân edilir.” hükmü eklenmiş, alınan Olur ile iş güvenliği uzmanlığı, işyeri hekimliği ve diğer sağlık personeli eğitimlerinin teorik kısımlarının uzaktan eğitim şeklinde verilmesine karar verilmişti.

Eğitimlerin teorik kısımlarının uzaktan verilme uygulaması 10.11.2023 tarihi itibariyle kaldırılmış olup 11.11.2023 tarihinde ve sonrasında onaylanan eğitimlerin, COVID-19 öncesindeki gibi, anılan Yönetmeliklerde geçen “…Teorik eğitimin en fazla yarısı uzaktan eğitim ile verilebilir. “ hükmüne uygun gerçekleştirilmesi önemle rica olunur.

 

Konuyla ilgili İSG Haber Ajansına ulaşan İSG eğitim kurumlarının açıklamaları ise şöyle;

İSG Sektöründe Belirsizlik İklimi Hakim Üst yönetim sürekli değişiyor; Son üç yılda ÇSGB üç farklı Bakan gördü. Mevcut Bakanımız ise 05 Haziran 2023’de göreve gelen Vedat IŞIKHAN.

İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünde de durum farksız, son üç yılda, üç kez Genel Müdür değişliği yapıldı. İSG Genel Müdür Yardımcıları da sürekli değişiyor. Bu değişiklikler, önceliyici sağlık hizmetleri kapsamında Ülkemiz için hayati öneme sahip, İş Sağlığı ve Güvenliği sektöründe bir dirhem bile yol alınamamasına sebebiyet veriyor. Belirsizlik İklimi hakim. Makama gelenler, hayırlı olsun ziyaretlerini bittiğinde görevden alınıyor ve İSG adına hiç bir ilerleme kaydedilemiyor maalesef.

İSG Genel Müdürlüğü Keyfi ve Hukuka Aykırı Karar Alındığı Kanaatindeyiz Eğitimlerin pandemi nedeniyle uzaktan eğitim şeklinde devam ettiği bu dönem içinde eski Genel Müdürler Cafer Uzunkaya ve Muhittin Bilge ile sürekli iletişim halinde idik. Kendileri, İSG eğitimlerinin yeniden yüz yüze eğitime geçişi için çıkarılarak kararda, eğitim kurumlarına yapılacak duyuru ile en az üç ay geçiş süreci için süre vereceklerinin sözünü verdiler. Biz de bulundukları makama ve Devlette Devamlılık Esastır ilkesine itimat ederek eğitimlerimize uzaktan şekilde devam ettik; Öğrencilerimize de hep bu şekilde bilgi verdik. Söz aldığımız makama geçtiğimiz günlerde yeni bir Genel Müdür atandı; Sayın Muhammet Fatih Bilal Alodalı. Ve ayağının tozu ile İSG eğitimlerinin yüz yüzeye geçişi için geri yönelik bir duyuru yayınlattı. Bırakın üç ay süre vermeyi, İSG-Katip sistemine uzaktan eğitim ile verilmek üzere girilen eğitim programlarını bile yüz yüzeye çevirdi.

İSG Genel Müdürlüğünden “Söz, Vereni Bağlar” Yaklaşımı Yönetim Bilişim Sistemleri ana bilim dalında Profesör olan yeni Genel Müdür Muhammet Fatih Bilal Alodalı, kendisine daha önceki genel müdürlerin verdiği, üç ay süre verilmesi hususu hatırlatıldığında, Devletteki süreklilik ilkesine rağmen, sözü verenlerin makamda olmadığını ortaya koymuştur.

“Kanunların geriye yürümezliği ilkesine rağmen, duyuru tarihinden önceki eğitim programlarını da uzaktan eğitimden yüz yüze eğitime çevrilmesinin Anayasaya aykırı olduğunu düşünüyoruz”

29.12.2012 tarih ve 28512 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan İş Güvenliği Uzmanlarının Görev, Yetki, Sorumluluk Ve Eğitimleri Hakkında Yönetmeliğin Eğitim programları başlıklı 23. Maddesi aynen şu şekilde

MADDE 23 – (1) (Değişik:RG-30/4/2015-29342) Eğitim kurumları eğitime başlayabilmek için; Komisyonca belirlenen müfredat esas alınarak hazırlanan teorik eğitim programını, eğitim verilecek konulara uygun eğiticiler ile eğitime katılacakların listesini eğitimin başlangıç tarihinden en az üç günü önce Genel Müdürlüğe elektronik ortamda bildirirler. Bildirimden sonra katılımcı bilgilerine müdahale edilemez ve düzeltmeye ilişkin talepte bulunulamaz.

Kaynak: Mevzuat.gov.TR

Örnekle izah etmek gerekirse, 13 Kasım 2023 tarihinde ilk eğitim günü olan bir programın, Eğitim Kurumları tarafından İSG-Katip sistemine en geç 09 Kasım 2023 tarihinde yüklenmiş olması gerekiyor.

İSG Eğitim Kurumlarının, 13 Kasım 2023’de başlayacak bu eğitim programına bir sınıfta 25 kişilik bir öğrenci ekleme imkanı var. İlgili 25 kişi, İş Güvenliği Uzmanlığı, İşyeri Hekimliği ya da Diğer Sağlık Personeli eğitimi almak üzere İSG Eğitim Kurumlarının aradığında eğitimlerin tamamen uzaktan gerçekleştirildiği bilgisi ile Türkiye’nin 81 ilinden kesin kayıt yaptırıyor ve tüm eğitimleri uzaktan eğitim sistemi ile alacağını düşünüyor. Kayıtlar toplanıyor, 13 Kasım 2023’de başlaması gereken eğitim programı, İSG Eğitim Kurumu tarafından 09 Kasım 2023’de İSG-Katip sistemine yükleniyor ve İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünden onay gelmesi bekleniyor; 23 Mart 2020’den beri olduğu gibi!

10 Kasım – 11 Kasım – 12 Kasım geçiyor, program halen onaylanmıyor. 13 Kasım oluyor (ki 13 Kasım aslında eğitimin ilk günü olmalı) ve ikindi vakti İSG-Katip’te bir duyuru; Uzaktan eğitim şeklinde vermek üzere oluşturduğunuz ve İSG-Katip’e yüklediğiniz eğitim programlarını yüz yüze gerçekleştirmenizi önemle rica ederiz.

Yani diyorki duyuru; Siz bu öğrencilere uzaktan eğitim ile eğitim vereceğinizi söyleyerek kayıt aldınız ama bu öğrenciler yüz yüze eğitim almak için Ülkenin dört bir yanından, öncelikle Ankara İstanbul İzmir gibi İSG eğitim kurumlarının olduğu büyük illere uçakla otobüsle ya da kendi araçlarıyla gitsin, gitmeden önce 15 gün boyunca kalabilecekleri bir otel ayarlasınlar, otel ayarlayamazlarsa bir akrabalarının evine 15 gün yerleşsinler ve İSG Eğitimi alsınlar. Bu arada, ilgili eğitim programında ders vermek üzere sisteme girişi yapılan ve Türkiye’nin dört bir yanında mukim İSG Eğiticileri için de, bu ulaşım ve konaklama konusunu çözüverin!

Bu duyuru ile, İSG Profesyoneli olmak isteyen insanlar, hayat gailesi ile yeni bir meslek edinmek adına giriştikleri bu İSG eğitim sürecinde sosyal anlamda resmen bir belirsizlik iklimine sürükleniyor.

Ekonomik anlamda ise tüm tarafların zararı daha büyük;

Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik durum malum; İnsanlar eğitim ücretlerini bile zor denkleştirirken, planlanmış bir uzaktan eğitimin yüz yüzeye dönmesi ile kurs ücretinin üç beş katı tutarda yol yemek ve konaklama bedelini nasıl finanse edecek? Öncesinde bildirilmediği için, programlarda ders vermek için Bakanlığa bildirilen, Ülkenin muhtelif illerinde ikamet eden İSG Eğiticilerinin ulaşım ve konaklama sorunu nasıl çözülecek? Türk Ticaret Kanunu usul ve esaslarına göre ticari varlıklarını sürdürme gayesinde olan İSG Eğitim Kurumlarının, uzaktan eğitim için planladıkları maliyetler ile yüz yüze eğitim maliyetleri arasındaki fark, onların varlığını ne denli tehdit etmekte? T.C. Anayasa Mahkemesinin 2016/186 Esas ve 2016/176 sayılı kararının beşinci paragrafındaki ifade şu şekilde;

Toplum barışının temel dayanağı olan hukuka ve özellikle kanunlara karşı güveni sağlamak ve hatta kanun koyucunun keyfi hareketlerine engel olmak için, öğretide tersine öngören bir hükmü kendi bünyesinde taşımayan bir kanunun kural olarak geriye yürümeyeceği (geçmişe etkili olmayacağı) esası kabul edilmiştir.

Kaynak: Anayasa.gov.TR

Devlet Kurumlarında “Kurumsal Hafıza ve Süreklilik” Hakim Olmalıdır Kanun bile geriye yönelik işlemez iken, İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından yapılan bir duyurunun geriye doğru işlemesinin, Anayasaya aykırı olduğu kanaatindeyiz. Bu karar, kamu zararına ve halkın kaynaklarının israfına, vatandaşın zorda kalmasına sebebiyet vermektedir.

Kanaatimizce, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının ikinci maddesi ile çeliştiği, kanun ve teamüle aykırı olduğunu düşündüğümüz bu kararın, konunun ilk muhatabı olan İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü tarafından geri çekilmesini, yüz yüze eğitime geçiş sürecinde İSG Eğitim Kurumlarına ve mağdur isg profesyoneli adaylarına makul bir geçiş süresinin verilmesini, konunun hukuki zemine intikal etmeden çözüme kavuşmasını ümid ediyoruz.

İSG Yasası Yine mi Ertelenecek? İSG Eğitim Kurumlarımızın ve İSG Profesyonellerimizin mevcut sorunları, İSG Hizmetleri işleyişindeki aksaklıklar ve en önemlisi iş kazaları devam ederken, aklımızdaki en büyük soru ise “6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Yasasının defalarca ertelenen kısımlarının ne zaman yürürlüğe gireceğidir. Yoksa 01.01.2024’de yürürlüğe girmesi gereken İSG Yasasının ilgili kısımları yine mi ertelenecektir?

Evet, İSG Eğitim Kurumlarından gelen beyan bu şekilde.

Umarız ki bu konular, kamu menfaatleri doğrultusunda güncellenir.

Bizler de İSG Haber ailesi olarak, Kamu Kurumlarında alınacak kararlarda, Sivil Toplum Kuruluşları ve İlgili Kurum Kuruluşlar ile ortak aklın devrede olması, STK’lar, özel sektör ile Kamu Kurumlarının uyum içerisinde, kamu menfaat için çalışmasını ve İSG Kültürünün toplumda yayılmasını arzu ediyoruz.